Geen (zelfbouw)camper is identiek, maar wat ze nagenoeg allemaal gemeen hebben is de aanwezigheid van een watersysteem. Sommige camperaars nemen genoegen met een jerrycan, terwijl anderen voor een systeem kiezen dat meer vergelijkbaar is met dat in een stenen huis. Waar je ook voor kiest, wij leggen uit hoe je omgaat met het watersysteem in je camper.
Wit, grijs en zwart
Er zijn drie soorten water waarover in camperjargon wordt gesproken: wit, grijs en zwart. Ezelsbruggetje: hoe donkerder, hoe viezer. Bij wit water hebben we het over schoon (drink)water, wat je uit de kraan zou tappen. Grijs is het water dat bijvoorbeeld na het douchen of handen wassen door het putje loopt. En zwart is vervuild water: bijvoorbeeld met uitwerpselen of milieuonvriendelijk afwasmiddel. In praktijk voeren veel mensen, zeker in stenen huishoudens, grijs en zwart water samen af, waarna het zo het riool in gaat. In een camper zou je ervoor kunnen kiezen grijs water naar buiten te laten stromen (op een geschikte plek en zonder vervuilende producten erin natuurlijk) en zwart water op te vangen om op een meer geschikte plek te lozen, zoals bij een servicepunt op een camping of camperplaats.
Vullen maar
Om water in je camper te gebruiken zul je dat ergens moeten vullen, opslaan en kunnen aftappen. De meest eenvoudige vorm is een fles of jerrycan, maar je kunt ook een waterreservoir met een door jou gewenste inhoud inbouwen. Om die tank (bij) te vullen zul je een vulpunt aan je camper moeten maken. Dit kan zowel binnen als buiten zijn. Maak je deze aan de buitenzijde van je camper, zorg dan altijd voor een afdichting met sleutel (je wilt niet dat iemand anders er iets in kan gooien) en een label zodat het niet te verwarren is met de dop van de brandstoftank.
Pump it up!
Wil je water kunnen tappen uit een kraan in je camper, dan heb je een waterpomp nodig. Je kunt kiezen uit drie opties: een voetpomp, dompelpomp of drukpomp. Een voetpomp heeft als voordeel dat je ook zonder gebruik van elektriciteit nog steeds stromend water hebt en je vaak minder water verbruikt omdat het geen constante stroom is: je pompt het water in stralen omhoog met een pedaal. Een dompelpomp is een klein pompje wat je in de watertank laat zakken. Zodra je de kraan open zet schakelt de kraan deze pomp via een ingebouwde schakelaar in en begint het water te stromen. Hiervoor heb je dus wel een speciale kraan (te vinden in de meeste camperspeciaalzaken) én elektriciteit nodig.
Wil je uit alle soorten kranen kunnen kiezen of warm water in je camper, dan zul je gebruik moeten maken van een drukpomp. De drukpomp, die je aansluit op je watertank, zet de waterleiding op druk. Zodra de druk hoog genoeg is stopt de pomp. Als je de kraan open zet zal de druk zakken en slaat de pomp aan. De drukpomp geeft een bepaalde hoeveelheid druk (bar) en water (liters per minuut). Wil je een hoge waterdruk dan zal je dus een zwaardere pomp moeten hebben.
Om eventueel stotteren tegen te gaan kun je achter de drukpomp een drukvat inbouwen. Deze werkt als een buffer en zorgt daarmee voor een stabiele waterstraal en minder slijtage aan de pomp.
Tip: Heb je een drukpomp met mengkraan? Monteer dan het filter alleen op de koude (of warme) kant van de kraan. Hiermee kan je via de kraan kiezen of je wel of geen gefilterd water wilt tappen. Zo bespaar je het filter als je ongefilterd water tapt om te koken of voor de afwas.
Legen en lozen
Het gebruikte water moet je natuurlijk ook ergens laten. Gebruik je altijd biologische, mileuvriendelijke zeep, dan kun je het slangetje van de afvoer zo naar de onderkant van je bus laten lopen. Op een camping of camperplaats kun je er dan alsnog voor kiezen er een emmer of teiltje onder te zetten – dat toont wel zo netjes, je buren weten natuurlijk niet wat er onder je bus uit loopt. Vind je dat een minder prettig idee, of laat je regelmatig vervuilde vloeistoffen door je afvoer lopen, dan kun je het afvoerwater opvangen in een tank. Die kun je legen bij een serviceplaats die je vaak vindt bij camperplaatsen en campings, of eventueel bij een autowasstraat.
Het is ook fijn om je tank met wit water leeg te kunnen laten lopen. Het is daarom handig als die aan de onderzijde een aftappunt heeft. Daarmee kun je alsnog water uit de tank aftappen als je onverhoopt storing hebt in de waterpomp of de elektra. En ga je de bus stallen? Loos dan al het water, maak de tank schoon en zet alle kranen en doppen open. Eventueel kun je met een fietspomp lucht door de leidingen blazen zodat ook daar al het water uit is.
Ga je met de camper naar landen met een koud klimaat, zorg dan dat je watersysteem niet kan bevriezen. Dat doe je door deze volledig binnen te installeren of gebruik te maken van een warmtespiraal.
Drinkwater
Door heel Europa hebben we hele goede watervoorzieningen. Het water is bijna overal direct uit de kraan te drinken en opslaan kan voor een aantal dagen ook prima. Maar als je het water uit je tank wilt drinken zijn er een paar dingen waar je op moet letten. Wit water staat niet altijd gelijk aan drinkwater. Als je water in een opvangtank stopt komen daar vroeg of laat micro-organismen in voor. Deze zijn niet schadelijk, totdat ze met veel zijn. Als dat gebeurt vormen ze een soort slijmlaagje aan de binnenwand van de tank en de leidingen. Dit kan op zichzelf geen kwaad, maar is wel een goede voedingsbodem voor kwaadaardige bacteriën. De grootste uitdaging is daarbij de legionellabacterie. Deze bacterie gedijt goed in stilstaand lauwwarm water, precies wat jij in de bus hebt als je op een zonnige dag van je uitzicht geniet.
Om deze nare medereiziger zoveel mogelijk te weren zijn er een aantal tips en trucs:
- Ververs het water liefst eens per drie of vier dagen, maar zéker elke week. Zo krijgen de micro-organismen geen kans om te groeien.
- Loos eerst al het oude water uit de tank voordat je hem met schoon water vult.
- Maak minimaal twee keer per jaar de tank en leidingen schoon. (Verderop lees je hoe.)
- Gebruik nooit een vulpunt dat ook gebruikt wordt om (chemisch) toiletten schoon te spoelen. (En andersom: maak nooit de cassette van je toilet schoon met een slang die bedoeld is om drinkwater bij te vullen.)
- Gebruik je eigen vulslang, ook al hangt er een slang aan het vulpunt. Je weet helaas nooit zeker of iedereen het vorige punt in acht neemt.
- Laat het water voor het vullen een aantal seconden door de slang spoelen.
- Als het water uit de vulslang warm is, wacht dan even tot er koud water uit stroomt.
- Laat je vulslang helemaal leeglopen voor je hem opbergt.
- Vervang je slang na elke twee jaar gebruik.
Als je het water uit je tank wilt kunnen drinken is het aan te raden om gebruik te maken van een waterfilter. Deze kun je plaatsen bij de ingang of uitgang van de watertank. Er zijn diverse filters op de markt. Bij de (meest gebruikelijke) ‘actieve koolstof filter’ wordt ook de smaak van eventuele chloride weggefilterd. Het kunnen drinken uit je eigen watertank is erg praktisch, scheelt veel plastic flessen en is daarmee beter voor het milieu.
Schoonmaken
Een watertank schoonmaken doe je in een paar eenvoudige stappen:
- Kies een schoonmaakmiddel dat de slijmlaag oplost. Er zijn verschillende middelen op de markt. Goed, goedkoop en niet schadelijk zijn Steradent tabletten die je ook voor het schoonmaken van kunstgebitten gebruikt.
- Vul de tank volledig met schoon water, voeg de tabletten toe (hanteer hierbij één buisje per 30 liter water), laat de kraan heel even doorlopen zodat het mengsel ook in de leidingen komt en doe dan de kraan en vuldop goed dicht. Schrik niet: het gaat enorm schuimen, dus het kan zijn dat er wat uit je kraan naar buiten komt.
- Open na zo’n 24 uur de kraan, vang het afvoerwater op (in je grijswatertank als je die hebt, zodat ook deze schoonspoelt) en loos bij een afvoerpunt.
- Spoel nog een keer door met vers water of neem, indien mogelijk, met een doek of spons de binnenkant van de watertank af om eventueel residu weg te poetsen.
- Om de watertank te ontsmetten kun je bleek of chloor gebruiken. Neem één dopje bleekmiddel zonder geur- en verdikkingsmiddelen op 50 liter water. Ook dit laat je 24 uur in de tank en leidingen inwerken.
- Daarna nogmaals goed spoelen met schoon water en jouw watersysteem kan er weer maanden tegenaan!
Bespaartip: Leg doorzichtige kunststof (bijvoorbeeld PET) flessen gevuld met water achter de voorruit. Na een zonnige dag heb je warm water waarmee je prima kunt “douchen”. Zo bespaar je water uit de tank en energie om het te verwarmen.
JOIN THE VANLIFE COMMUNITY!
Meld je, via de knop hieronder, aan voor onze vaNLife updates en ontvang elke maand camper inspiratie, de laatste nieuwtjes, unieke aanbiedingen en handige vanlife tips in je mailbox!
